Η Εθνική Επιτροπή συμμερίζεται πλήρως τις ανησυχίες που η Παιδιατρική Εταιρεία Κύπρου (ΠΕΚ) και η Περιγεννητική Εταιρεία έχουν εκφράσει στα Δελτία Τύπου της 12ης και 16ης Δεκεμβρίου αντίστοιχα , για τις πιθανές συνέπειες της μακρόχρονης και συστηματικής έκθεσης των παιδιών και των εμβρύων στο Δάλι, σε επιβλαβείς για την υγεία τους ουσίες. Χαιρετίζει και υποστηρίζει την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για μετακίνηση του εργοστασίου

Οι μονάδες παραγωγής ασφαλτικού σκυροδέματος στα διάφορα στάδια της επεξεργασίας του υλικού απελευθερώνουν ρύπους στην ατμόσφαιρα, όπως αιωρούμενα σωματίδια (particulate matter, PMs), πολυκυκλικούς αρωματικούς υδρογονάνθρακες (polycyclic aromatic hydrocarbons, PAHs), διοξείδιο του θείου (SO2), μονοξείδιο του άνθρακα (CO), οξείδια του αζώτου (NOx), πτητικές οργανικές ενώσεις (VOCs) και μέταλλα. Για τις ουσίες αυτές έχουν θεσπιστεί ανώτερα επιτρεπόμενα όρια εκπομπών και έκθεσης ώστε να περιορίζονται οι επιπτώσεις στην Υγεία. Πολλές επιστημονικές μελέτες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για επιπτώσεις αυτών των ουσιών. Βραχεία έκθεση στις παραπάνω ουσίες προκαλεί ερεθισμό των ματιών, ερεθισμό του φάρυγγα, βήχα, δύσπνοια και κεφαλαλγία. Η μακροχρόνια έκθεση συσχετίζεται με:

· προβλήματα στο αναπνευστικό σύστημα: αυξημένη εμφάνιση άσθματος, συχνότερες ασθματικές κρίσεις και χαμηλότερη αναπνευστική λειτουργία

· νευροαναπτυξιακές διαταραχές: αυξημένα ποσοστά συμπεριφορικών διαταραχών, γνωστικών δυσλειτουργιών και μειωμένης σχολικής επίδοσης, συχνότερη εμφάνιση αυτισμού και διαταραχών διάσπασης προσοχής

· πιθανή καρκινογένεση: πειραματικές και επιδημιολογικές μελέτες έχουν συνδέσει την τοξική δράση των ατμοσφαιρικών ρύπων με την εκδήλωση καρκίνου

Ιδιαίτερα ευάλωτα είναι τα παιδιά και τα έμβρυα κυρίως γιατί: α) η λήψη αέρος ανά μονάδα βάρους και κατά συνεπεία η έκθεση τους είναι μεγαλύτερη σε σχέση με τους ενήλικες, β) ευρίσκονται σε στάδια προγραμματισμού και ανάπτυξης που τα καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτα σε νευροτοξικές και καρκινογόνες ουσίες, γ) η μακροχρόνια έκθεση πιθανώς να δρα αθροιστικά στην εμφάνιση

γενετικών αλλαγών, και πιθανόν η έκθεση σε ατμοσφαιρικούς ρύπους στην παιδική ηλικία να ευνοεί τη μελλοντική εμφάνιση καρκίνου στην ενήλικη ζωή. Η ενδομήτρια έκθεση στους παραπάνω ατμοσφαιρικούς ρύπους έχει επίσης συσχετισθεί με πρόωρους τοκετούς, με χαμηλό βάρος γέννησης, αυξημένη βρεφική θνησιμότητα και συχνότερα αναπνευστικά προβλήματα στα πρώτα χρόνια της ζωής. Επιστημονική ανασκόπηση του θέματος και σχετική βιβλιογραφία παρουσιάζεται στην ιστοσελίδα μας www.paidi.com.cy

Για τους πιο πάνω λόγους πέραν από την εφαρμογή των ορίων, στην βάση της Αρχής της Προφύλαξης (COM2000) η συστηματική έκθεση των παιδιών και του εμβρύου σε τοξικές ουσίες ιδιαίτερα σε καρκινογόνες και νευροτοξικές πρέπει να αποφεύγεται.

Στην βάση λοιπόν της Αρχής της Προφύλαξης και των επιστημονικών δεδομένων και με στόχο τη διασφάλιση υγιεινής διαβίωσης για τον παιδικό πληθυσμό της περιοχής Ιδαλίου, η Εθνική Επιτροπή Περιβάλλον και Υγεία του Παιδιού χαιρετίζει την σχετική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου και υποστηρίζει την επίσπευση των διαδικασιών για άμεση μεταφορά των εργοστασίων ασφάλτου από την περιοχή του Ιδαλίου σε μέρος απομακρυσμένο από κατοικημένες περιοχές.

Εθνική Επιτροπή Περιβάλλον και Υγεία του Παιδιού

Λευκωσία 20 Δεκεμβρίου 2020